In Nederland hebben werkgevers de verplichting om ervoor te zorgen dat hun werknemers veilig en gezond kunnen werken. Wanneer een werknemer door ziekte of arbeidsongeschiktheid niet meer in staat is om zijn of haar werk uit te voeren, moet de werkgever er alles aan doen om de werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Dit wordt ook wel re-integratie genoemd. In sommige gevallen kan het nodig zijn om een re-integratietraject tweede spoor in te zetten. Maar wat is re-integratie tweede spoor nu precies en wanneer is het nodig? In dit artikel gaan we daar dieper op in.
Wat is re-integratie tweede spoor?
Re-integratie tweede spoor is het traject dat ingezet wordt wanneer een werknemer niet meer in staat is om het eigen werk uit te voeren, maar ook geen ander passend werk bij de huidige werkgever kan vinden. In dat geval wordt er gezocht naar passend werk bij een andere werkgever. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer de werknemer door een arbeidsongeval blijvend letsel heeft opgelopen of wanneer er sprake is van een chronische ziekte.
Een re-integratiebureau kan helpen bij het vinden van passend werk bij een andere werkgever. Het bureau ondersteunt zowel de werkgever als de werknemer tijdens het re-integratietraject. Het bureau kan bijvoorbeeld helpen bij het opstellen van een plan van aanpak en het zoeken naar passend werk. Daarnaast kan het bureau ook advies geven over opleidingen en trainingen die de werknemer kan volgen om de kans op werk te vergroten.
Wat is een haalbaarheidsonderzoek?
Voordat er gestart wordt met een re-integratietraject tweede spoor, moet er eerst onderzocht worden of dit haalbaar is. Dit wordt ook wel een haalbaarheidsonderzoek genoemd. In een haalbaarheidsonderzoek wordt onderzocht of er voldoende passend werk beschikbaar is en of de werknemer geschikt is voor dit werk. Daarnaast wordt er gekeken naar eventuele beperkingen van de werknemer en naar de financiële haalbaarheid van het traject.
Een arbeidsdeskundige kan helpen bij het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek. De arbeidsdeskundige onderzoekt of er passend werk beschikbaar is en of de werknemer geschikt is voor dit werk. Daarnaast kan de arbeidsdeskundige ook advies geven over eventuele aanpassingen die gedaan kunnen worden aan de werkplek of het werk zelf, zodat de werknemer het werk beter kan uitvoeren.
Vaststellingsovereenkomst bij ziekte
Wanneer een werknemer en werkgever het eens zijn geworden over een beëindiging van het dienstverband, kan er een vaststellingsovereenkomst opgesteld worden. Dit kan ook het geval zijn bij ziekte. In de vaststellingsovereenkomst worden afspraken gemaakt over onder andere de ontslagvergoeding en de einddatum van het dienstverband. Bij ziekte kan er ook afspraken gemaakt worden over het re-integratietraject en de mogelijkheden voor de werknemer om ander werk te vinden. Het is belangrijk om bij het opstellen van een vaststellingsovereenkomst goed advies in te winnen van een jurist of advocaat, zodat er geen onverwachte consequenties aan verbonden zijn.
Nadelen re-integratie tweede spoor
Hoewel re-integratie tweede spoor kan helpen bij het vinden van passend werk bij een andere werkgever, zijn er ook enkele nadelen aan verbonden. Ten eerste is het traject vaak kostbaar en tijdrovend. De werkgever moet een re-integratiebureau inschakelen en de werknemer moet tijd vrij maken om te solliciteren en eventueel opleidingen te volgen. Daarnaast kan het lastig zijn om passend werk te vinden, zeker in een krappe arbeidsmarkt.
Een ander nadeel is dat de werknemer in een nieuwe werkomgeving moet wennen en nieuwe collega’s moet leren kennen. Dit kan stressvol zijn, zeker als de werknemer al een periode van ziekte of arbeidsongeschiktheid achter de rug heeft.
Een specifieke vorm van re-integratie tweede spoor is de re-integratie van werknemers met een burnout. Burnout wordt vaak veroorzaakt door langdurige stress op het werk en kan leiden tot lichamelijke en mentale klachten. Het is belangrijk om tijdig in te grijpen bij burnout en te zorgen voor een goede re-integratie. In sommige gevallen kan re-integratie tweede spoor hierbij helpen, bijvoorbeeld door de werknemer te helpen bij het vinden van ander werk waar minder stress is of door de werknemer te laten omscholen naar een ander vakgebied.
Heroriëntatie
Bij re-integratie tweede spoor wordt er vaak gekeken naar mogelijkheden om de werknemer om te scholen naar een ander vakgebied. Dit wordt ook wel heroriëntatie genoemd. Het is belangrijk om hierbij rekening te houden met de capaciteiten en interesses van de werknemer, zodat de kans op succesvolle re-integratie zo groot mogelijk is. Ook kan er gekeken worden naar opleidingen en trainingen die de werknemer kan volgen om de kans op werk te vergroten.
Een re-integratiecoach kan helpen bij het begeleiden van de werknemer tijdens het re-integratietraject tweede spoor. De coach kan bijvoorbeeld helpen bij het opstellen van een plan van aanpak en het zoeken naar passend werk. Ook kan de coach de werknemer ondersteunen bij het sollicitatieproces en het wennen aan een nieuwe werkomgeving.
Een re-integratietraject tweede spoor kan kostbaar zijn. De werkgever moet een re-integratiebureau inschakelen en de werknemer moet tijd vrij maken om te solliciteren en eventueel opleidingen te volgen. Daarnaast kunnen er kosten verbonden zijn aan bijvoorbeeld aanpassingen aan de werkplek of aan het omscholen van de werknemer. Gelukkig zijn er mogelijkheden om deze kosten te beperken. Zo kan de werkgever subsidie aanvragen voor het re-integratietraject en kan er gebruik gemaakt worden van diverse regelingen, zoals de no-riskpolis en het mobiliteitsbudget.
Wet verbetering Poortwachter schema
Het re-integratietraject tweede spoor is vastgelegd in de Wet verbetering Poortwachter schema. Deze wet heeft als doel om de duur van ziekteverzuim te verkorten en de kans op succesvolle re-integratie te vergroten. In de wet zijn onder andere regels opgenomen voor het opstellen van een plan van aanpak, de begeleiding door een bedrijfsarts en de samenwerking tussen werkgever en werknemer tijdens het re-integratietraject.
Naast de Wet verbetering Poortwachter schema is er ook een aparte wetgeving voor het re-integratietraject tweede spoor, namelijk de Wet Poortwachter tweede spoor. In deze wet zijn onder andere regels opgenomen voor het tijdig starten van het traject, het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek en de verplichtingen van zowel werkgever als werknemer tijdens het traject.
Conclusie
Re-integratie tweede spoor kan een uitkomst bieden voor werknemers die niet meer in staat zijn om bij hun huidige werkgever te blijven werken, maar wel geschikt zijn voor ander werk bij een andere werkgever. Het traject is echter kostbaar en tijdrovend en het kan lastig zijn om passend werk te vinden. Een haalbaarheidsonderzoek en de begeleiding van een re-integratiebureau en/of re-integratiecoach kunnen hierbij helpen. Het is belangrijk om tijdig in te grijpen bij ziekte of arbeidsongeschiktheid en om een goed re-integratietraject op te stellen dat voldoet aan de eisen van de Wet verbetering Poortwachter schema en de Wet Poortwachter tweede spoor.